Rondvliegende deeltjes, spatjes van chemische producten of schadelijke straling kunnen vaak permanente schade toebrengen aan je ogen.
Voor de veiligheid van je medewerkers is de juiste bescherming van ogen en gelaat daarom cruciaal.
Het landschap van de veiligheidsbrillen is behoorlijk groot.
Alle verschillende modellen, designs en lenstinten,… Wat maakt de ene bril beter dan de andere?
Een combinatie van draagcomfort, optimale zichtbaarheid, maximale bescherming en uitgekiend design is de sleutel tot de juiste veiligheidsbril voor jouw toepassing.
Artikel inhoud
- Risico's
- Normering
- Markering
- Lensmateriaal
- Lenstinten
- Coatings
- Extra comfortkenmerken
- Accessoires
- Productvergelijking
Dus hoe begin je hier nu aan?
Stel je de volgende vraag:
Waar zit de oorzaak van je probleem en waarom hebben je medewerkers nood aan een veiligheidsbril?
In andere woorden, welke risico’s brengen de dagdagelijkse activiteiten van je medewerkers met zich mee?
Risico’s
Afhankelijk van de toepassing en het risico dat met zich meebrengt, zal je keuze uitgaan naar een andere soort veiligheidsbril:
Mechanische risico’s
Kom je in contact met vaste deeltjes, stof of splinters dan is er een mechanisch risico.
Komt er stof of splinters in je ogen, kan dat het hoornvlies aantasten of de lens vertroebelen.
Bekijk alle veiligheidsbrillen
Chemische risico’s
Werk je met schadelijke chemische stoffen zoals oplosmiddelen en sprays?
Hierbij komen vaak fijne druppels of splashes vrij die infecties kunnen veroorzaken. Een veelvoorkomende arbeidsziekte is conjunctivitis: ontsteking van het oogbindvlies.
Bekijk alle chemisch bestendige gelaatsschermen
Thermische risico’s
Gesmolten metaal, vlammen of hete vloeistoffen die vrijkomen, zijn niet zonder risico’s. Ze tasten het hoornvlies aan of kunnen in extreme omstandigheden zorgen tot oogverlies.
Omdat je vaak te maken hebt met grotere hoeveelheden vloeistoffen die vrijkomen, draag je hier beter een gelaatsscherm, dan een veiligheidsbril.
Bekijk alle hittebestendige gelaatsschermen
Elektrische risico’s
Bij een kortsluiting of een slecht elektrisch contact is het belangrijk dat je je beschermt tegen de gevolgen ervan zoals explosies.
Bij een mogelijke vlamboog draag je specifieke vlamboog gelaatsschermen. Deze schermen herken je vaak aan hun donkere tint.
Tegenwoordig zie je ook meer gelaatsschermen die voldoen aan de Duitse norm: GS-ET-29. Je monteert deze vlamboog gelaatsschermen vast aan je veiligheidshelm of zijn al geïntegreerd.
Schadelijke stralen: UV, laser of infrarood
Een van de meest voorkomende risico’s op het werk zijn kwetsures ten gevolge van schadelijke stralen zoals ultraviolet, laser of infrarood stralen.
Het kiezen van een goede beschermende lens is hier cruciaal.
Als je regelmatig blootgesteld wordt aan UV stralen, kan dat je netvlies en je hoornvlies aantasten.
Iedere werkplek is anders, start dus steeds met een grondige risicoanalyse.
Heb je alle risico’s genoteerd, dan is het tijd om dieper in te gaan op regelgeving en normering.
Normering
In Europa zijn alle oog- en gelaatsbeschermingsmiddelen (veiligheidsbrillen, gelaatsschermen,…) CE-typegekeurd.
Iedere bril (of onderdeel ervan) moet voldoen aan een aantal eisen. Die eisen en testen staan exact beschreven in een geldende Europese EN-norm. Een aantal testen zijn verplicht, andere zijn wel van toepassing op een ruimzichtbril, maar niet op een veiligheidsbril en nog andere zijn optioneel.
De resultaten van optionele testen kan je steeds terugvinden op de markering van je bril of montuur. Meer hierover in het onderdeel markering.
Hieronder vind je een overzicht van de belangrijkste normen voor veiligheidsbrillen, ruimzichtbrillen en gelaatsschermen.
|
EN 166:2001 |
Basiseisen voor alle typen oog- en gelaatsbescherming, met uitzondering van laser-, nucleaire, röntgen- en lage temperatuur IR-straling |
|
EN 167:2001 |
Optische beproevingsmethoden |
|
EN 168:2001 |
Niet-optische beproevingsmethoden |
|
EN 169:2002 |
Filters voor lassen en aanverwante technieken |
|
EN 170:2002 |
Ultraviolet filters (UV-filters) |
|
EN 171:2002 |
Infrarood filters (IR-filters) |
|
EN 172:1995/A2:2001 |
Zonlichtfilters voor industrieel gebruik |
|
EN 175:1997 |
Middelen voor oog- en gezichtsbescherming tijdens lassen en aanverwante processen |
|
EN 207:2010/C1:2012 |
Filters en oogbescherming tegen laserstraling |
|
EN 208:2010 |
Oogbeschermers voor instelwerkzaamheden aan lasers en lasersystemen |
|
EN 379:2003/A1:2009 |
Automatische lasfilters |
|
EN 1731:2006 |
Oog- en gezichtsbescherming van geweven metaaldraad voor bescherming tegen mechanische gevaren en/of hitte |
Al deze verschillende normen maken het allemaal niet eenvoudig, maar een veiligheidsbril wordt altijd gecertificeerd volgens EN 166, soms in combinatie met een specifieke norm voor filters. Sommige testen worden enkel op de lenzen uitgevoerd, andere enkel op het frame, nog andere op het geheel.
Wil je hier meer over weten? In onze Gids Normen en Keuze gaan we dieper in op de verschillende testen per norm.
Markering
Elke oog- of gelaatsbeschermer moet een markering bevatten waarop de prestaties en het toepassingsgebied vermeld staan.
Markering moet zowel op het montuur/houder als op de lens/scherm aangebracht worden.
Het nummer van de norm moet niet op de lenzen komen, enkel de cijfers voor de geteste en conform bevonden eigenschappen.
Als je montuur en lenzen een onscheidbaar geheel (bijvoorbeeld een gelaatsscherm met hoofband) vormen, wordt de markering op het montuur aangebracht.
Markering op de lens
| Omschrijving | Symbool | |
|---|---|---|
| Filters | ||
| UV straling | 2-X, 2C-X, 3-X | |
| Infrarood straling | 4-X | |
| Zonlicht | 5-X of 6-X | |
| Laswerk | 1,2 tot 16 | |
| Logo fabrikant | Logo | |
| Optische klasse | ||
| Geschikt om permanent te dragen, voor werk met hoge visuele eisen | 1 | |
| Geschikt om occasioneel te dragen, voor werk met gemiddelde visuele eisen | 2 | |
| Geschikt om kortstondig te dragen, voor werk met lage visuele eisen | 3 | |
| Mechanische weerstand | ||
| Minimale robuustheid | Geen symbool | |
| Verhoogde robuustheid | S | |
| Impact lage energie (45 m/s) | F | |
| Impact gemiddelde energie (120 m/s) | B | |
| Impact hoge energie (190 m/s) | A | |
| Impact in combinatie met hoge temperatuur | FT, BT, AT | |
| Specifiek toepassingsgebied | ||
| Elektrische kortsluitboog (vlamboog) | 8 | |
| Gesmolten metaal | 9 | |
| Optionele behandelingen | ||
| Coating tegen krassen | K | |
| Coating tegen aandampen | N | |
| Verhoogde reflectie | R | |
| Originele lens | O | |
| Vervanglens | ▽ | |
| CE-merkteken | CE 0120 | |
Markering op het montuur
| Omschrijving | Symbool | |
|---|---|---|
| Logo fabrikant | Logo | |
| Norm | EN 166 | |
| Specifiek toepassingsgebied | ||
| Vloeistoffen: druppels en spatten | 3 | |
| Grof stof: > 5 micron | 4 | |
| Gas & fijn stof > 5 micron | 5 | |
| Elektrische kortsluitboog | 8 | |
| Gesmolten metaal | 9 | |
| Mechanische weerstand | ||
| Verhoogde robuustheid | S | |
| Impact lage energie (45 m/s) | F | |
| Impact gemiddelde energie (120 m/s) | B | |
| Impact hoge energie (190 m/s) | A | |
| Monturen of schermhouders geschikt voor combinatie van impact met hoge temperaturen | T | |
| Aanduiding klein hoofd | H | |
| Optische straling: In geval van bescherming tegen optische straling: hoogste filternummer lens dat gemonteerd mag worden. | X-Y | |
| CE-merkteken | CE 0120 | |
Lensmateriaal
Het lensmateriaal is één van de doorslaggevende zaken bij je keuze. Het geeft aan tegen welke risico’s je veiligheidsbril wel of niet beschermt.
Niet alle materialen zijn geschikt voor alle soorten risico’s. Afhankelijk van je toepassing en omgeving kies je voor een ander soort materiaal.
Werk je in een houtverwerkingsbedrijf en vliegen er regelmatig splinters of stukjes in het rond, dan ga je voor een veiligheidsbril met polycarbonaat lens.
Acetaat vind je dan weer eerder terug in gelaatsschermen die beschermen tegen chemische spatjes.
PNX 1.53 is een uiterst betrouwbaar materiaal met sterke optische kwaliteiten. Het beschermt de ogen tegen schadelijke UV-straling, heeft een laag gewicht en is schokbestendig.
| Materiaal/ Eigenschap |
Krasvastheid | Chemisch bestendig | Hittebestendig | Uiteenspatten | Warme deeltjes | gewicht |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Polycarbonaat | Slecht | Redelijk | Goed | Zeer goed | Redelijk | Licht |
| Acetaat | Slecht | Goed | Redelijk | Goed | Redelijk | Licht |
| CR39 | Redelijk | Goed | Goed | Redelijk | Goed | Licht |
| PNX | Redelijk | Goed | Goed | Zeer goed | Goed | Zeer licht |
| Glas | Goed | Zeer goed | Zeer goed | Redelijk | Slecht | Zwaar |
Lenstinten
Veiligheidsbrillen bestaan vaak in verschillende lenstinten. De keuze van je lenstint is essentieel omdat het een betere zichtbaarheid biedt en oogcomfort verhoogt.
De tint beïnvloedt schittering en het vermogen om kleuren en contrast te zien. Een goed gekozen lenstint optimaliseert perceptie, vermindert oogvermoeidheid en zorgt voor maximale helderheid.
Dit doet het door VLT (Visible Light Transmission) te controleren en balanceren. Een slecht gebalanceerde VLT zorgt voor onder- of overbelichting en kan pijn of ongemakken veroorzaken.
Kortom, een juist gekozen lenstint betekent betere veiligheid en prestaties.
De meeste fabrikanten maken een veiligheidsbril in meerdere tinten zodat je hetzelfde model kan blijven gebruiken. Analyseer jouw situatie en kijk naar de plekken waar je medewerkers het meeste tijd spenderen.
Afhankelijk van je toepassing en risico’s heb je keuze uit de volgende lenstinten:
Heldere lenzen
Heldere lenzen komen het meest voor en zijn vooral geschikt voor binnenwerk en mechanische toepassingen, waar goede zichtbaarheid nodig is.
Ze laten het licht goed door en kunnen tot 99,9% van UV-licht absorberen.
Sommige productiehallen of logistieke centra maken gebruiken van lampen die veel UV-licht afgeven. Draag hier ook zeker een beschermende UV-lens.
Bekijk alle veiligheisbrillen met heldere lenzen
Zonnelenzen
Voornamelijk geschikt voor buitenwerk, werken in direct zonlicht of bij verblindende condities. Ze hebben een VLT tussen de 10 en 25%.
Een veiligheidsbril met zonnelens moet steeds voldoen aan de norm EN 172.
Bekijk alle veiligheidsbrillen met zonnelenzen
Fotochrome lenzen
Ook wel fotochrome lenzen zijn geschikt voor zowel zonnige als minder heldere condities. Deze lenzen worden donkerder bij UV-licht en lichter wanneer blootstelling vermindert.
Bewegen je mensen frequent tussen heldere en donkere gebieden
De gemiddelde VLT is ongeveer 50%.
Laslenzen
Las-of slijpwerken vereisen specifieke lastinten. Het licht dat vrijkomt bij lasactiviteiten is zo intens dat het ernstige schade kan toebrengen.
Wie met het blote oog last, kan na een tijdje last krijgen van de lasogen, een bekende arbeidsziekte bij lassers.
Gepolariseerde lenzen
Wanneer het licht zo intens is en reflecteert van water of een weg is het vaak moeilijk te omzeilen. Vooralk tijdens het besturen van een voertuig.
Gepolariseerde lenzen beschermen tegen deze reflecties en behouden kleurherkenning. Hun VLT ligt tussen de 10 en 20%.
Bekijk alle veiligheidsbrillen met gepolarizeerde lenzen
Coatings
Om de levensduur van een bril te verlengen brengen fabrikanten een antidamp en een antikrascoating op de bril aan.
Een antikras coating voorkomt krassen op de lens door stof of ander rondvliegende deeltjes.
Een antidamp coating voorkomt aandampen van de lens in vochtige ruimtes of na lange tijd opzetten van de bril.
Deze coatings worden respectievelijk weergegeven op de brilglazen met de letters K en N.
Veelvoorkomende coatings zijn:
- Uvex Supravision Extreme (gebruikt in onder meer Uvex Sportstyle en Uvex Pheos brillen)
- Bollé PLATINUM (gebruikt in Rush, Rush+, Contour, Tryon,…)
- 3M Scotchguard
Extra comfortkenmerken
Naast beschermen, moet een veiligheidsbril ook het nodige comfort bieden. Op veel plaatsen is het verplicht de hele dag een veiligheidsbril op te zetten.
Hou bij je keuze van een bril rekening met een aantal comfort-verhogende eigenschappen:
Verstelbare oorveren: met verstelbare oorveren kan je eenvoudig je montuur aanpassen aan jouw gelaatsvorm. Dit kan in de hoogte of in de lengte.
Flexibele neusbrug: De betere veiligheidsbrillen hebben vaak een flexibele, zachte neusbrug in rubber met een antislip laagje. Zo blijft je bril beter op je gezicht.
Materiaal van het montuur: Een montuur bestaat uit kunststof of metaal. Tegenwoordig wordt meer en meer kunstof gebruikt. Dat is lichter, beweeglijker en bijgevolg comfortabeler om te dragen. Metalen monturen zijn iets sterker, maar hebben een hoger gewicht.
Accessoires
Het grote verschil tussen een basis en een premium veiligheidsbril zit niet alleen in de gebruikte materialen en comfortfeatures.
Kijk ook naar extra accessoires die je kan aankopen of die meegeleverd worden.
- Een brilkoordje zodat je bril niet per ongeluk op de grond valt
- Schuimversteviging voor extra bescherming tegen stof en deeltjes.
- Een opbergdoosje met doekje
- Schoonmaaksprays
Wat je moet onthouden
Met deze rugzak aan informatie maak je gegarandeerd de juiste keuze.
- Start steeds vanuit je risicoanalyse en bekijk alle primaire en secundaire risico's
- Let op de normering en markering van je veiligheidsbril. Hierop staan de symbolen voor beschermingsniveaus en filters.
- Het lensmateriaal bepaalt grotendeels de bescherming: polycarbonaat is goed voor impactbescherming, glas en acetaat zijn dan weer goed chemisch bestendig.
- Kies de lenstint die past bij je werkomgeving: fabriekshal, buiten werken, donkere omgevingen,...
- Brillen met aangebrachte coatings (antikras of antidamp) gaan langer mee en sluiten extra risico's uit.
- Bespaar niet op comfort, want je moet de hele dag met een veiligheidsbril werken.
Productvergelijking
Alles gelezen en klaar om een nieuwe veiligheidsbril te kopen?
Wij hebben een productoverzicht opgesteld van drie budgetvriendelijke veiligheidsbrillen met goede prijs/kwaliteit verhouding die je kan inzetten voor diverse werkzaamheden.